Μελισσοκομία στο Βυζάντιο

Page last edited 2.926 ημέρες πριν
Από gabees
Jump to navigation Jump to search

Οι βυζαντινοί ασχολούνταν εκτεταμένα με τη μελισσοκομία. Δεν γνωρίζουμε πολλές λεπτομέρειες για το επάγγελμα του μελισσοκόμου, π.χ. πώς κατασκεύαζαν τις κυψέλες, πότε συνέλεγαν το μέλι, τι εργαλεία χρησιμοποιούσαν, πώς μετέφεραν τις κυψέλες ή πώς αντιμετώπιζαν τις διάφορες ασθένειες των μελισσών. Χρησιμοποιούσαν το μέλι σαν γλυκαντικό σε γλυκά, σιρόπια και σε φαγητά. Μέλι έβαζαν ακόμα σε ακριβά αρώματα, γιατρικά και αλοιφές. Σημαντικότατο προϊόν της βυζαντινής μελισσοκομίας εκτός από το μέλι ήταν και το κερί. Τα κεριά αντικατάστησαν σταδιακά τα λυχνάρια, από τον 7ο αι. και μετά. Τα εργαστήρια των «κηρουλάριων» είχαν μεγάλη ζήτηση για κερί.

Ο μελισσοκόμος στα βυζαντινά χρόνια ονομαζόταν «μελισσάρις» (από όπου το γνωστό βυζαντινό όνομα Βελισσάριος).

Οι μέλισσες λέγονταν και «δέλλιθες».

Το μελίσσι το έλεγαν «μελίσσειον».

Το μελισσοκομείο (τον τόπο που τοποθετούσαν τις κυψέλες) «μελισσιώνα» ή «μελισσομάντι».

Οι μελισσοκόμοι φορλογούνταν και ο φόρος που πλήρωναν ονομαζόταν «μελισσοενόμιον» ή «δόσις μελισσών».

Κάπνιζαν τις κυψέλες με καπνό συνήθως από το κάψιμο αγελαδινής κοπριάς σε πήλινα καπνιστήρια.

Σαν κυψέλες χρησιμοποιούσαν κοφίνια ή κοιλότητες δένδρων. Χρησιμοποιούσαν ακόμα κυψέλες κατασκευασμένες από πηλό που ονομάζονταν «κυβέρτια» ή «αγγεία» ή «τζυκάλια» (τσουκάλια). Αυτές ήταν πήλινα κυλινδρικά αγγεία τοποθετημένα οριζόντια, με το ένα άκρο τυφλό και το άλλο σφραγισμένο με δισκοειδές κάλυμμα, και μία τρύπα για την είσοδο-έξοδο των μελισσών.

Μάζευαν το μέλι με τον «τρύγο», που πιθανότατα γίνονταν «όταν φαινόταν το πρώιμο σύκο», όπως και στην αρχαιότητα.

Στα «Κυνηγετικά», που συντάχθηκαν τον 11ο αιώνα, αναφέρεται ο Αρισταίος, ο κατά τον μύθο επινοητής της μελισσοκομίας. Τα «Γεωπονικά», ένα πολύτιμο κείμενο και έργο το οποίο συντάχθηκε τον 10ο αιώνα και συμπυκνώνει την πείρα αρχαίων συγγραφέων πάνω σε ποικίλα αγροτικά ζητήματα, αφιερώνει στην μελισσοκομία ένα ολόκληρο κεφάλαιο.

[1] [2] [3]